"Oh God, what happened to us?", brain aging during two years of isolation and restarting life after the pandemic, the long-term consequences in this age group

"Oh God, what happened to us?" That was Lulu Sinclair's surprise when she resumed contact with friends after the pandemic, the once-flowing conversation had become a challenge, filled with forgotten words and interrupted trains of thought.

Sinclair, who is in her early 60s, realized that this decline was not a symptom of a known condition, but "something closing down," prompted by the sudden end of the interaction we had previously had.

For a former journalist and psychotherapist, losing the language she had previously relied on in both life and work was “terrifying – I'm not usually at a loss for words… But I've lost a lot of words, I've lost a lot of thought processes, and it's only in the last six months – maybe less – that I've actually been able to put the sentences back together.”

A study published this month shows how many people were hit with the same difficulties - and highlighted how long-lasting their impact has been. Cognitive function in the over-50s declined at twice the rate during the first two years of the pandemic than in 2019, according to the University of Exeter paper in the Lancet Healthy Longevity journal, regardless of whether they caught the virus or not. Isolation, then, may have aged the brain by another two years.

"Analysis of cognitive performance showed significant deterioration of executive function and working memory trajectory," the researchers noted for the nearly 3,000 study participants.

Those who had already experienced mild memory problems before 2020 suffered the worst of all.

"The loneliness and isolation associated with pandemic outbreaks have affected our brains much faster than the aging process alone," explains Dorina Cadar, Senior Lecturer in Epidemiology at Brighton and Sussex Medical School.

“The middle-aged population in the UK has suffered a significant decline in knowledge as a result of previous national lockdowns for COVID-19 … Friends and family act as our social support and strength. Blocking this for the general population, even with good intentions, as we've seen, does real harm.”

"While the effects of lockdowns were previously thought to have been more debilitating for children, this disruption to adults' cognition was no surprise," says Professor Anne Corbett, the study's lead researcher.

"It was an extraordinary time and many of the changes in people's lives such as reduced social contact and physical exercise were likely to cause some changes," she explains.

Por, në fakt këto ndryshime vazhduan edhe gjatë vitit të dytë – edhe pas lehtësimit të mbylljeve – “studimi sugjeron se kishte një ndikim afatgjatë që mund të shtrihet përtej ndikimit të menjëhershëm të bllokimeve dhe kufizimeve”. Studime të tjera, duke përfshirë një punim të vitit 2021 nga Universiteti i Ëest Paisley, dhe një tjetër i botuar atë vit në revistën Scientific Reports, përshkruan “takimin e rëndë” në funksionin e të njohurit tek të rriturit e të moshuarit.

“Për një kohë më të gjatë ekziston një shans që kjo rënie e përshpejtuar mund të vërë më shumë njerëz në rrezik të shqetësimeve shëndetësore si dëmtimi i njohurive dhe depresioni”, shton Prof Corbett.

Judy Hall ishte e shqetësuar se mjegulla e trurit të saj mund të ishte një shenjë e kësaj të fundit. Nëna e saj vuajti nga depresioni dhe pasi u shtrua në spital me Covid, lufta e saj për të kujtuar dhe folur siç kishte bërë më parë e bëri atë të “frikësohej për faktin se kjo i ndodhi në familje”.

Hall, 64 vjeç, kaloi tetë javë duke u rikuperuar pas spitalit, por kur u kthye në punë si mësuese në një institucion të të rinjve kundërvajtës “u ndje e mjegulluar dhe u mbështet më shumë në lista dhe shënime. Nëse do të kishte ndonjë udhëzim të ri, më kapte paniku, sepse më dukej sikur nuk e kuptoja”, reflekton ajo.

“Covid kishte një efekt të vërtetë në aftësinë njohëse dhe kjo është e frikshme për njerëzit si unë me histori depresioni në familje”, thotë Hall.

“Unë nuk besoj se ndikimi i sëmundjes Covid dhe bllokimi është adresuar siç duhet nga profesionistët e kujdesit shëndetësor dhe punëdhënësit.”

Me pak kërkime dhe këshilla mbi bllokimin e trurit dhe mënyrën më të mirë për ta menaxhuar atë, shumë prej tyre kanë mbetur duke u përballur me aftësi të reduktuara dhe pak ide se ku të drejtohen.

Corbett këshillon që kushdo që ka shqetësime për kujtesën e tij duhet të konsultohet me mjekun e tij të përgjithshëm dhe të organizojë një vlerësim, duke shtuar se “është thelbësore që ne të monitorojmë shëndetin e trurit tek të moshuarit për të siguruar që kushdo që përjeton rënie të aftësive njohëse të vlerësohet herët dhe të mbështetet. Është gjithashtu e rëndësishme t’u sigurohet njerëzve informacionin dhe mjetet për të menaxhuar rrezikun e rënies së aftësive të tyre njohëse.”

Aktivitete për promovimin e shëndetit

Dallimi i shenjave të para ndonjëherë mund të jetë sfiduese, “pasi kjo do të ndodhë gradualisht në shumicën e njerëzve dhe mund të ndryshojë nga personi në person”, shpjegon André Aleman, profesor i neuropsikiatrisë konjiktive në Universitetin e Groningenit. “Rritja e harresës mund të jetë një shenjë e rëndësishme, veçanërisht e ngjarjeve të fundit, takimeve ose humbjes së rrugës.”

Ndërsa thekson se kjo nuk është gjithmonë tregues i një gjendjeje të rëndë, ai shton se “aktivitetet që promovojnë shëndetin, si ushtrimet dhe një dietë e shëndetshme janë shumë të rëndësishme. Aktivitetet sociale janë gjithashtu të mira për elasticitetin e trurit, ato ndihmojnë në përballimin e emocioneve dhe stresit.”

Ndërsa Hall thotë se edhe tani e gjen veten të humbur dhe e ka mjaft të vështirë të përqendrohet.  Gjëja kryesore që e ka përmirësuar mirëqenien e saj ka qenë regjistrimi në një program biznesi.

“Studimi për mua ishte përgjigja sepse është një stërvitje mendore, veçanërisht kur ka module për të përfunduar”.

Ajo gjithashtu zvogëloi marrjen e sheqerit, vazhdoi të shkruante për të mprehur njohuritë e saj dhe provoi jogën.

Praktikimi i aftësive të të menduarit, kujtesës dhe përqendrimit mund të përmirësojë njohjen me 10 për qind, thotë Aleman, dhe “duke pasur parasysh që rënia e trurit midis 65 dhe 75 është mesatarisht 10 për qind, kjo është thelbësore”, shton ai.

Për të vënë në provë trurin tuaj, Aleman rekomandon të përqendroheni për të tërhequr informacionin, në vend që ta ruani atë. Në vend që të përpiqeni të mësoni përmendësh diçka duke e lexuar atë 20 herë, “është më efektive ta lexoni atë tre herë dhe më pas të përpiqeni të kujtoni atë që mundeni pa e parë tekstin e shkruar”.

Nëse duhet ta kontrolloni disa herë, vendoseni sërish letrën “menjëherë më pas. Kjo është një mënyrë më aktive e të mësuarit që ju ndihmon të shihni një strukturë në tekst, e cila është ajo që ndihmon kujtesën.”

Një studim nga Akademia Kineze e Shkencave, i publikuar në fillim të këtij viti, tregoi se luajtja e një instrumenti muzikor i ndihmon të moshuarit të ruajnë “modelet nervore rinore, si dhe të rekrutojnë rajone shtesë kompensuese të trurit”.

Studiuesit siguruan “prova empirike për të mbështetur se luajtja e muzikës e mban trurin tuaj të mprehtë, të ri dhe të fokusuar”.

Neurogjeneza, ose rritja e neuroneve, është çelësi për të mësuarit dhe kujtesën – por shumë vdesin brenda javësh.

“Mundësia që një neuron të mbijetojë është i lidhur me proceset e të mësuarit”, thotë Aleman.

“Kur mësoni diçka të re, si një gjuhë të huaj ose si të luani flautin, ka shumë të ngjarë që disa nga qelizat e reja të përdoren për këtë. Qelizat e reja e bëjnë më të lehtë të mësosh diçka të re.”

There are several theories as to why activity improves brain function – including the physiological changes it induces. A paper published in Nature last year highlighted that light-intensity exercise, such as walking, was able to improve episodic memory, while those participating in higher-intensity activities improved spatial memory (ie remembering where you may have left the keys ).

Maintaining social connections not only helps strengthen cognitive performance in the long term, but also more immediately. A 2021 study from the Center for Healthy Aging at Penn State showed that when adults aged 70-90 reported more frequent and enjoyable social interactions, their brain function improved that day and for the following two days .

"The important thing is to take the initiative, not wait for someone to come," suggests Aleman.