New draft for taxpayers: Free professions will pay 23% tax, changes for business taxes

The Ministry of Finance and Economy has ready the new draft of the law "On income tax".

The revised draft law keeps unchanged the application of the progressive tax on free professions at the rates of 15 to 23%, which starts implementation from January 1, 2024.

This is the fourth time the draft has been revised. Accountant Sotiraq Dhamo affirmed for Monitor that the revised draft has not made any changes for free professions from the variant that was discussed in December 2022.

Dhamo said earlier that the draft affects the free professions that will pay tax from 15 to 23%, encouraging informality due to tax differentiation. According to him, the implementation of the law risks turning into a boomerang even for small businesses.

The revised bill again provides that net business income (profit) for commercial and self-employed individuals will be taxed at progressive rates of 15 to 23%. 15% will be taxed for annual turnover up to 14 million ALL. While for entities with a turnover of over 14 million ALL, the tax rate will be 23%.

Deadline

The law provides for entry into force for the self-employed and entities in January 2024. While for commercial individuals with gross income up to ALL 14 million per year, the 0% income tax rate will be applied until December 31, 2029.

Again, in the revised draft, it is foreseen that commercial individuals and the self-employed will be taxed on business income, as expenses are recognized from 30% to 90%, according to the type of business.

If the turnover of the commercial or self-employed individual does not exceed 10 million ALL per year, he has the right to deduct from the business income the assumed expenses in a single amount as follows, without keeping records in accounting, such as: 60% of income for production activities; 90% of income for wholesale trading activities; 70% of the income for the activities of retail trade of goods and individual transport; 60% of the income for the activities of bars, restaurants, discos, etc., of this nature; 50% of the income for service activities, artisanal and craft activities; 30% of income for self-employed individuals.

Tek shpenzimet e zbritshme përveç pranimit apriori të tyre, përfshihet edhe përllogaritja e shpenzimeve të zbritshme bazuar në dokumentacionin dhe faturat respektive për çdo shpenzim. Personat fizik, individ tregtar apo individ i vetëpunësuar sipas pikës 1 të këtij neni zgjedhin dhe deklarojnë pranë administratës tatimore, metodën të cilën do të zgjedhin. Kalimi nga një metodë në tjetrën nuk mund të bëhet më shpesh se një herë në 5 vjet.

Neni 10

E ardhura e tatueshme

Të ardhurat e mëposhtme konsiderohen si të ardhura të tatueshme të një tatimpaguesi të tatimit mbi të ardhurat personale:

a) Të ardhura nga punësimi;
b) Të ardhura nga biznesi;
c) Të ardhura nga investimet.
Të ardhurat janë të tatueshme pavarësisht nëse paguhen në të holla ose në natyrë.

Të ardhurat në natyrë vlerësohen me vlerën e tregut, për aq sa nuk përcaktohet ndryshe në këtë ligj ose aktet nënligjore të nxjerra në zbatim të tij.

Parimi i tregut, siç përcaktohet në nenin 44, të këtij ligji, zbatohet për transaksionet ndërmjet palëve të lidhura.

Neni 14

Regjimi i veçantë për individët tregtarë dhe të vetëpunësuar

Personat fizik, individ tregtar apo individ i vetëpunësuar, me qarkullim vjetor deri në 10,000,000 lekë, për qëllime të njohjes së shenzimeve të zbritshme kanë të drejtë të zgjedhin një nga metodat e mëposhtme:

Pranimin e një regjimi të vecantë, përmes të cilit shpenzimet e supozuara zbriten apriori sipas shumave të specifikuara në këtë shkronjë dhe pa iu nënshtruar kontrollit të regjistrimeve kontabël lidhur me to nga administrata tatimore;

60% të të ardhurave për veprimtaritë prodhuese;

90% të të ardhurave për veprimtaritë e tregtimit me shumicë;

70% të të ardhurave për veprimtaritë e tregtimit me pakicë të mallrave dhe transportit individual;

60% të të ardhurave për veprimtaritë bare, restorante, disko etj, të kësaj natyre;

50% të të ardhurave për veprimtaritë e shërbimeve, veprimtarite artizanale dhe atyre zejtare;

30% të të ardhurave për individët e vetpunësuar; ose

Përllogaritjen e shpenzimeve të zbritshme bazuar në dokumentacionin dhe faturat respektive për cdo shpenzim.

Personat fizik, individ tregtar apo individ i vetëpunësuar sipas pikës 1 të këtij neni zgjedhin dhe deklarojnë pranë administratës tatimore, metodën të cilën do të zgjedhin. Kalimi nga një metodë në tjetrën nuk mund të bëhet më shpesh se një herë në pesë vjet.

Përcaktimi i llojit të veprimtarive të kryera nga personat fizik, individ tregtar apo individ i vetëpunësuar sipas pikës 1 të këtij neni përcaktohen sipas aneksit nr. 1 bashkëlidhur këtij ligji.

Personat fizik, individ tregtar apo individ i vetëpunësuar të cilët kanë aplikuar regimin e vecantë sipas shkronjës “a” të pikës 1 të këtij neni, nuk i lejohet të kërkojë zbritje apo kompensim tjetër përveç kompensimit personal sipas nenit 22, të këtij ligji.

Neni 24

Norma tatimore

Të ardhurat neto (fitimi) nga biznesi për individët tregtarë dhe të vetëpunësuarit tatohen me normat progresive të mëposhtme:

Baza tatimore vjetore
Norma tatimore
 

0 – 14 000 000 lekë
 

15%
 
 
Mbi 14 000 000 lekë
23%
Të ardhurat nga investimi tatohen me normat e mëposhtme:

-të ardhurat nga dividentët 8%;

-çdo zë tjetër i të ardhurave nga investimi 15%.

Përveçse kur parashikohet ndryshe në këtë ligj, asnjë kosto nuk zbritet kundrejt të ardhurave nga investimi.

Afati

Për:

individët tregtarë;

të vetëpunësuarit, si dhe;

entittet,

me të ardhura bruto deri 14 milionë lekë në vit, norma e tatimit mbi të ardhurat 0% do të aplikohet deri më 31 dhjetor 2029. Norma e tatimit 0 % nuk aplikohet për tatimpaguesit e përcaktuar në nënndarjet “ii” dhe “iii” më sipër, të cilët furnizojnë shërbime profesionale.

-“Individ i vetëpunësuar”, është çdo person fizik i angazhuar në furnizimin e çdo lloj shërbimi apo i angazhuar në veprimtari të tjera profesionale, të ndryshme nga veprimtaria tregtare.

-“Individ tregtar”, është çdo person fizik i angazhuar në veprimtari tregtare.

- "Entity" means any company or any structure of incorporated or unincorporated organizations, regardless of the form, of a profitable or non-profit nature, including but not limited to the following: a) any form of company according to the civil code or legislation in force for commercial companies; for-profit and non-profit organizations; b) any form of foreign "trust" or similar structure; ç) any form of cooperation/partnership, which has a legal form and can be treated as a single taxpayer; any form of enterprise merger (joint company); dh) any form of capital or asset management company; e) any form of cooperation/passive partnerships. ë) any other company established by special law.